‏نمایش پست‌ها با برچسب نافه. نمایش همه پست‌ها
‏نمایش پست‌ها با برچسب نافه. نمایش همه پست‌ها

آبان ۱۷، ۱۳۸۹

نمی‌توانید با یک کلیک مخاطب میلیونی به دست آورید

عرضه فیلم به صورت آنلاین در سایت‌هایی مانند یوتیوب و سایر سایت‌هایی که امکان به اشتراک گذاری ویدئو را فراهم می‌کنند، مهم‌ترین تحول تکنولوژیکی است که آزادی بیان افزون‌تر و انتشار پیام توسط شهروند معمولی به تعداد کثیری از مخاطبان را فراهم می‌کند. امّا در اینجا نیز باید از ساده‌انگاری پرهیز کرد و از محدودیت‌ها و شرایطی را که می‌توانند مانع تحقق این امکان شوند، غافل نماند.
در زمینه‌ تکنولوژی‌ها نو، اعم از وسائل صوتیـ تصویری مانند دوربین و فرمت‌ها تازه ضبط و امکانات تازه دخیره تصویر و غیره، نباید از اختلاط تبلیغات تجاری با بحث‌های نظری جدی غافل ماند. مرتب از بالا رفتن رزولوشن دوربین‌ها عکاسی که در عدد بالای مگاپیکسل خلاصه می‌شود یا امکان ضبط ساعات طولانی‌تری از فیلم بر روی هارد دوربین‌های ویدئویی گفت‌وگو می‌کنند، بدون اینکه مثلاً گفته شود که اگر لنز دوربین‌تان یا موبایلتان لنز درست حسابی نباشد رزولوشن بالاتر به تصویر بهتری منجر نمی‌شود یا اگر قرار است در پایان هر جلسه تصویربرداری یا هر چند جلسه دست کم تصویرهای‌تان را به روی هارد کامپیوتر منتقل کنید، حجم بالای هارد دوربین عملاً به درد نمی‌خورد. دوران، دوران ولع برای اعداد بالاتر و امکانات به‌روزتر است بدون اندیشیدن (یا حتی فرصت اندیشیدن داشتن) به فایده این نوآوری‌ها در پراتیک مشخص روزانه. بحث به اشتراک گذاشتن یا انتشار تصویر و فیلم از طریق اینترنت نیز از این قاعده مستثنا نیست.
می‌گویند می‌توانید با یک کلیک فیلم‌تان را آپلود کنید و به میلیون‌ها بیننده برسانید. بخش اوّل این عبارت درست است. وقتی شما فیلم‌تان را آپلود کنید، میلیون‌ها نفر، اگر بخواهند، می‌توانند آن را ببینند. امّا اگر بخواهند. این یک امکان بالقوه است. تحت چه شرایطی میلیون‌ها نفر فیلم‌ شما را خواهند دید؟ از میلیون‌ها فیلمی که در این سایت‌ها گذاشته شده‌اند، تنها تعداد اندکی بیننده میلیونی به دست می‌آورند.

مرداد ۲۳، ۱۳۸۹

پرده‌های کوچک، متوسط و بزرگ

بحث‌هایی در تکنولوژی نو و سینما

تکنولوژی دیجیتال و قدرتمند شدن و گسترش کامپیوترها آنچنان تاثیر گسترده‌ای در حوزه سینما و تصویر متحرک داشته که هنوز همه ابعادش بر ما روشن نیست. آنچه در میان ما به عنوان سینمای دیجیتال مورد بحث قرار می‌گیرد تنها یکی از وجوه گوناگون این تاثیرات است، همانا اثری که ارزان شدن و در دسترس همگان قرار گرفتن دوربین و امکانات تدوین و آسان شدن استفاده از این وسائل در تولید فیلم (یا بهتر است بگوئیم ویدئو) داشته است. اینکه گوشه‌های بکری از دنیای واقعی در معرض دید دوربین‌ها قرار گرفته و امکان فیلمسازی تک‌نفره بدون نیاز به تهیه‌کننده فراهم آمده است و این امر به دموکراتیک شدن فیلمسازی کمک کرده است. در این زمینه چه بسیار ساده‌انگارانه یک ‌بعد ماجرا دیده شده و به محدودیت‌های نمایش و توزیع و جلب بیننده توجه نشده است، امّا مهمتر این که به تاثیر همین تکنولوژی دیجیتال بر حوزه‌های دیگر تولید و توزیع و نمایش فیلم توجه نشده است، تاثیراتی که چه بسا خلاف جهت دوربین‌قلم عمل می‌کنند. شاید بتوانیم در یک رشته مقاله به برخی از تاثیرات گسترده و اثری که آنها بر سلیقه بیننده و شیوه تولید و مصرف تصویر متحرک گذاشته‌اند به تفصیل بیشتری بپردازیم. در نوشته حاضر تنها به یک موضوع محدود که با وجود محدودیت خود مسائل و تناقضات گسترش تکنولوژی دیجیتال را باز می‌تاباند می‌پردازیم، مسئله اندازه صفحه یا پرده.
این روزها تماشای فیلم (بهتر است بگوییم تصویر متحرک) روی صفحه موبایل، انواع دستگاه‌های دستی نمایش ویدئو و موسیقی مانند آی پاد و دستگاه‌های مشابه، و روی صفحه کامپیوتر در یوتیوب و سایت‌های مشابه بسیار رایج شده است. این نوع تماشای تصویر متحرک بی‌تردید بر سلیقه بیننده اثر می‌گذارد، ملاک‌های زیبایی‌شناسی تصویر خوب را دگرگون می‌کند، مدّت فیلم را تعیین می‌کند و اصلاً مفهوم فیلم را مورد پرسش قرار می‌دهد.
گاهی تعجب می‌کنی چطور کسی حاضر است روی صفحه بسیار کوچک تلفن همراه فیلمی را تماشا کند. تصاویر متحرکی که به عنوان فیلم روی این دستگاه نمایش داده می‌شوند غالباً کیفیت بسیار نازلی دارند و مسائلی مانند کادربندی خوب، وضوح بالا و رنگ‌بندی درست در آنها هیچ اهمیتی ندارد. این امر به طور طبیعی بر سلیقه زیبایی‌شناختی بیننده‌ای که به این تصویرها عادت می‌کند اثر می‌گذارد و او را به مرور زمان به این گونه تصاویر معتاد و از لذت تماشای تصاویر زیبا محروم می‌کند. امّا فراموش نکنیم که این امر به سود دموکراتیزه کردن تولید تصویر متحرک هم هست چون استاندارد تصویر خوب را پائین می‌آورد و تولید آن را برای تعداد بیشتری از شهروندان با بهای ارزان‌تری فراهم می‌کند.

مرداد ۰۶، ۱۳۸۹

تصویر متحرک و قدرت / یک

چه کسی فرم و محتوای تصویرهای متحرکی را که ما شبانه‌روز می‌بینیم تعیین می‌کند و اصلاً چه کسی تعیین می‌کند که ما تصویری را ببینیم یا نبینیم؟

پرسشی است البته بسیار گسترده. شاید در نهایت محتوا و فرم این تصویرها را کسی یا جایی تعیین نمی‌کند (خود پرسش کمی بوی تئوری توطئه می‌دهد) و انبوه تصویرهایی که ما شهروندان عادی این جهان مصرف کننده آن هستیم، برآیند مجموعه‌ای از خواست‌ها و اراده‌های اقشار و طبقات و گروه‌های اجتماعی و سلیقه‌ها و همین طور عوامل اتفاقی و تحولات تکنولوژیکی باشد که ما تسلط چندانی بر آنها نداریم. پس پرسش را مشخص‌تر مطرح کنیم:

در شرایط تکنولوژیک جدید، به طور خاص با پیدایش تکنولوژی تولید تصویر با موبایل و دوربین‌های دیجیتال کوچک و امکانات تدوین این تصاویر با کامپیوتر خانگی و امکانات توزیع و نمایش آن توسط اینترنت و در کانال‌های تلویزیون ماهواره‌ای، سهم مردم کوچه و خیابان از یک سو و قدرت‌ها اعم از دولت‌های کوچک و بزرگ و شرکت‌های چندملیتی که در پیوند با همین حکومت‌ها هستند هریک در تعیین شکل و محتوای تصویرهایی که می‌بینیم چه اندازه است؟ این شرایط تکنولوژیک تازه به نفع کدام یک از دو سو است و تعادل قوا از این نظر در شرایط جدید به نفع کدامیک سنگین‌تر می‌شود؟ و باز بگذارید سخن را با عبارات آشناتری فرموله کنیم: امکانات تکنولوژیک دیجیتال آیا به دموکراتیزه شدن روند تولید و توزیع تصویر منجر می‌شود؟ تا چه اندازه؟ عوامل محدودکننده در این راستا کدامند؟

در یک تقسیم‌بندی کلی این پرسش را در دو حوزه مختلف می‌توان بررسی کرد: در حوزه تولید تصویر و در حوزه مصرف (توزیع و نمایش) تصویر. در این یادداشت به حوزه نخست اکتفا می‌کنیم و در یادداشت شماره بعد به بحث توزیع و نمایش می‌پردازیم.